Warszawa Judaica

Czy wiesz, że przed II wojną światową Warszawa była jednym z największych ośrodków kultury żydowskiej w Europie? Związki z tradycją żydowską było widać na każdym kroku począwszy od życia codziennego, a kończąc na architekturze, sztuce czy literaturze. Odkryj wielobarwny świat Żydów polskich, poznając ich historię od czasów średniowiecza do współczesności.

Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN

Miejsce, które przywraca pamięć o bogatej, 1000-letniej historii Żydów polskich od średniowiecza do czasów współczesnych. Zwróć uwagę na wyjątkową architekturę holu głównego, który swoim kształtem przypomina wąwóz symbolizujący przejście Żydów przez Morze Czerwone w drodze do Ziemi Obiecanej. Zatrzymaj się przy zrekonstruowanym sklepieniu repliki XVII-wiecznej synagogi w Gwoźdźcu, by podziwiać przykład malarstwa bożnic w Polsce. Obejrzyj także interaktywną wystawę, która zabierze Cię w podróż przez wieki, na przykład na uliczki przedwojennej żydowskiej dzielnicy. Więcej informacji

ul. Anielewicza 6

Pomnik Bohaterów Getta

Pomnik powstał niedługo po II wojnie światowej dla upamiętnienia tych, którzy walczyli i zginęli w warszawskim getcie. Właśnie przy tym pomniku w 1970 roku ukląkł kanclerz Republiki Federalnej Niemiec Willy Brandt, by przeprosić za zbrodnie popełnione przez Trzecią Rzeszę.

Umschlagplatz

Pomnik Umschlagplatz znajduje się w miejscu, skąd w 1942 roku wyruszały transporty Żydów do obozu zagłady w Treblince. Kształtem przypomina mury getta oraz wagon kolejowy, a na ścianach wewnątrz wyryto ponad czterysta imion ofiar. Idąc spod pomnika Bohaterów Getta na Umschlagplatz Traktem Pamięci Męczeństwa i Walki Żydów, zwróć uwagę na pamiątkowe kamienie przedstawiające historię najważniejszych postaci warszawskiego getta.

ul. Stawki

Cmentarz Żydowski

Na zabytkowej nekropolii znajdziesz piękne pomniki nagrobne i tradycyjne macewy. Pochowano tu wiele wybitnych osób, między innymi twórcę języka esperanto Ludwika Zamenhofa i pisarza Icchoka Lejba Pereca. Odwiedź symboliczny grób pedagoga Janusza Korczaka – obrońcy dzieci, który w czasie II wojny światowej, będąc więźniem w Treblince, poświęcił swoje życie, wchodząc do komory gazowej razem z podopiecznymi.

ul. Okopowa 49/51
warszawa.jewish.org.pl

Żydowski Instytut Historyczny

Zabytkowy budynek przed wojną mieścił Główną Bibliotekę Judaistyczną oraz Instytut Nauk Judaistycznych. W czasie wojny znajdowały się tu biura Żydowskiej Samopomocy Społecznej. W 1947 roku, po odbudowie, budynek został siedzibą Żydowskiego Instytutu Historycznego. Zwróć uwagę na przechowywane tu bezcenne dokumenty z podziemnego archiwum getta warszawskiego – tak zwane „Archiwum Ringelbluma”. Zostało ono wpisane na listę „Pamięć Świata” UNESCO. Więcej informacji

ul. Tłomackie 3/5

Synagoga Nożyków

Odwiedź jedyną w stolicy synagogę, która przetrwała okres Holokaustu. Została założona przez Zalmana ben Menashe Nożyka, zamożnego kupca tekstyliów, oraz jego żonę Rywkę. Synagoga Nożyków została wybudowana w neoromańskim stylu. W czasie II wojny światowej budynek służył Niemcom za stajnię i magazyn paszy.
Udaj się także na ulicę Próżną – jedno z nielicznych miejsc, w których zachował się klimat dawnej żydowskiej Warszawy.

ul. Twarda 6
warszawa.jewish.org.pl

Mur getta

Wejdź na podwórze między ulicami Sienną i Złotą, aby zobaczyć fragmenty muru Getta Żydowskiego. W centrum miasta zwróć także uwagę na wmurowane w chodniki żeliwne płyty wyznaczające granice dawnego getta.

ul. Sienna 55, wejście od ulicy Złotej 62

Instalacja „Kładka”

W 1942 roku wybudowano drewniany most przebiegający nad ulicą Chłodną łączący „małe” i „duże” getto. Dziś w tym miejscu znajdziesz multimedialną instalację artystyczną „Kładka pamięci”, która nawiązuje do tragicznych wydarzeń z tamtego okresu. Najefektowniej wygląda ona wieczorem.

ul. Chłodna

Willa Żabińskich

Poznaj niezwykłą historię domu położonego na terenie warszawskiego zoo. Podczas II wojny światowej dyrektor obiektu – Jan Żabiński z małżonką – ukrywali tu Żydów przerzucanych z warszawskiego getta. Ich losy przedstawia hollywoodzki film „Azyl” z Jessicą Chastain w roli Antoniny Żabińskiej. Więcej informacji

ul. Ratuszowa 1/3

Cmentarz Żydowski na Bródnie

Jest najstarszą ocalałą i największą pod względem liczby pochowanych żydowską nekropolią w Warszawie. Założony w 1780 roku z inicjatywy Szmula Zbytkowera – nadwornego bankiera króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego był miejscem ostatniego spoczynku przede wszystkim biednych Żydów. Zanim przejdziesz w głąb cmentarza poznaj jego dramatyczne losy zwiedzając wystawę “Bejt almin – dom wieczności”, mieszczącą się w pawilonie przy wejściu. Dzięki niej dowiesz się o żydowskich zwyczajach pogrzebowych, a także zrozumiesz czemu zabytkowa nekropolia przypomina obecnie ogromne składowisko płyt nagrobnych.
Idąc główną aleją dostrzeżesz kwatery z nagrobkami z piaskowca i stojącymi przed nimi płytami. Po bokach znajdują się olbrzymie stalowe kosze wypełnione kawałkami potłuczonych macew, sprowadzonymi z różnych miejsc Warszawy. Ustawione w okręgu na końcu alei wraz płytami nagrobnymi tworzą symboliczne mauzoleum ku czci tysięcy pochowanych tu zmarłych.

ul. św. Wincentego 15
warszawa.jewish.org.pl

Zobacz także: